Keşap

Sahil kıyısında, Giresun’un doğusunda 10 kilometre uzaklıkta bulunur. Yerli halkın büyük bir bölümü Türkmen Çepnilerdir. 6 mahalle ve 44 köyden oluşmaktadır. 2022 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre 9.227 kişi ilçe merkezinde, 10.369 kişi köylerde yaşayan vatandaşlar olmak üzere Keşap’ın nüfusu toplam 19.959’dur. Bu nüfusun 9.959’unu kadın, 9.637’sini erkekler oluşturmaktadır. (İlçe merkezi nüfusu: 4.787 kadın, 4.440 erkek, toplam 9.227 kişi. Köy nüfusu: 5.172 kadın, 5.197 erkek, toplam 10.369 kişi.)

MAHALLELERİ

Alakaş Mahallesi, Bozkurt Mahallesi, Fındıklı Mahallesi, Karabedir Mahallesi, Uğurca Mahallesi, Yoliçi Mahallesi.

KÖYLERİ

Alataş Köyü, Altınpınar Köyü, Armutdüzü Köyü, Arnavut Köyü, Balıklısu Köyü, Bayrambey Köyü, Bayramşah Köyü, Ceylanpınar Köyü, Çakırlı Köyü, Çamlıca Köyü, Demirci Köyü, Dokuztepe Köyü, Düzköy Köyü, Erköy Köyü, Geçit Köyü, Gönüllü Köyü, Güneyköy Köyü, Gürpınar Köyü, Halkalı Köyü, Harmandarlı Köyü, Hisarüstü Köyü, Karabulduk Köyü, Karadere Köyü, Karaishak Köyü, Karakoç Köyü, Kaşaltı Köyü, Kayabaşı Köyü, Kılıçlı Köyü, Kirazlı Köyü, Kurbanpınarı Köyü, Küçükgeriş Köyü, Sancaklıtepe Köyü, Saraycık Köyü, Sayca Köyü, Sürmenli Köyü, Taflancık Köyü, Tepeköy Köyü, Töngel Köyü, Unaca Köyü, Yazlık Köyü, Yivdincik Köyü, Yolağzı Köyü, Yolbaşı Köyü, Yünlüce Köyü.

TARİHİ

Keşap ve çevresinin tarihi milattan önceki dönemlere kadar dayanmaktadır. Keşap’ın tarihini Giresun, Trabzon ve Şebinkarahisar ile birlikte (Vilayeti Çepni) düşünmek gerekir. Keşap ve çevresi M.Ö. 6’ncı yüzyıllarda Pers (Ahameni) İmparatorluğu’nun, M.Ö. 3’üncü ve 2’nci yüzyıllarda ise Selevkos (Selefki Asya) Krallığı’nın sınırları içerisinde bulunur. M.Ö. 183-68 yıllarında Pontus Krallığı’nın, daha sonra Roma İmparatorluğu’nun egemenliğinde kaldı. M.S. 395’te Roma İmparatorluğu ikiye ayrılınca Doğu Roma, diğer adıyla Bizans İmparatorluğu’nun topraklarında kaldı. Bölge M.S. 6’ncı yüzyılda merkezi İran’da olan Sasaniler’in saldırısına uğradı.

Keşap ilk defa 11’inci yüzyılın sonlarına doğru Türklerin hâkimiyeti altına girer, ama bu, haçlı seferleri sebebi ile uzun sürmez. Türkler geriye çekildikten sonra, tekrar Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu’na kalır. 1204’te ise Trabzon Rum (Kommenos) İmparatorluğu’nun mülkü olur. Selçuklu ve Beylikler döneminde Anadolu’ya gelmeye başlayan öncü Oğuzların Çepni boyu 1397’de ilk defa Keşap’a gelmişlerdir. Giresun ve Keşap, 1397 yılında Bayramlı (Hacıemiroğlu) Beyliği’nin kurucusu Bayram Şah’ın torunu Emiroğlu Süleyman Bey tarafından fethedilmiş ve Bayramlı Beyliği topraklarına katılmıştır. Bununla birlikte, yöre hâlâ Trabzon Rum (Kommenos) İmparatorluğu’na bağlıdır. 1467’de Fatih Sultan Mehmet, Trabzon’u fethetmeye giderken burayı Osmanlı topraklı topraklarına kattı.

COĞRAFİ YAPISI

Yüzölçümü 222 kilometrekareyi bulan Keşap İlçesi, Giresun’a 10 kilometre mesafede sahilde kurulmuştur. Alanı üçgene benzeyen ilçenin kuzeyi Karadeniz, güneybatısında Giresun’un merkezi ve Dereli, doğusunda Espiye, güneydoğusunda ise Yağlıdere ilçeleri yer almaktadır. Arazi yapısı tamamen engebelidir. Dağlar ve tepeler arasında derin vadiler bulunur. İlçe Merkez, Karabulduk ve Yolağzı diye üç coğrafi bölgeye ayrılır. En yüksek yerleri Geçit köyü, Karadağ, Karatepe, Ocak, Bozarı, Armelit, Sancaklı, Töngel, Topgediği, Demirci, Evliya ve Kabak tepeleridir.

Denize dökülen dereler arasında en önemlileri; Kargın, Dutyalısı, Taflan, Keşiş, Keşap, Torağzı, Kömürlük, Yolağzı, Killik, Değirmenağzı dereleridir.

İKLİMİ

Keşap’ta yazlar sıcak, kışlar ılık geçmektedir. Her mevsimde yağmur bolca yağdığı için yıllık nem oranı ortalama yüzde 75’tir. Yağış ve nem; bitkilerin gür olmasında önemli rol oynar. Yemyeşil ve gür bitki örtüsü içinde en çok pay fındık ağaçlarınındır. Bunlar 10 bin hektara yakın yer tutar. Kıyının hakim bitki örtüsü olan fındık ağaçları, 700 metre yüksekliğe kadar varlık gösterir. 700 metre yükseklikten sonra ise orman alanları başlamaktadır. İlçe sahil kesimlerinde düzlük alanlara da sahiptir.

EKONOMİ

Ekonomik yapı çoğunlukla fındık tarımına, hayvancılığa, balıkçılık, arıcılık ve ormancılığa dayanır. Fındığın yanı sıra mısır, sebze, meyve ve çay tarımı da yapılmaktadır. 1992 yılından bu yana bölgede kivi üretimi de yapılmaktadır.

Deniz balıkçılığı yanında son yıllarda alabalık yetiştiriciliği de büyük gelişme göstermiştir. Arıcılık, Karabulduk yöresinde önemli bir gelişme göstermiştir. Karabulduk, Halkalı yöresinde kivi, arıcılık ve kiraz üreticiliği meşhurdur.

Bölgede son yıllarda önemli sanayi tesisleri yapılmıştır. 3 fındık kırma, bir çay, iki parke, bir çorap ve bir un fabrikası bulunmaktadır. İlçenin tüm köylerinde yol olup bu yolların çoğu stabilizedir. Son yıllarda betonlaşma çalışmaları sürdürülmekte olup eski Armelit yolunun iyileştirme çalışmaları sürdürülmektedir. Halkalı Köyü ekonomiye büyük katkı sağlamıştır. Çok zengin olan köy ahalisi çevre köylere de yardıma başlamıştır.

TURİZM

İlçede turizm çok gelişmemiş olmakla birlikte çoğunluğu yerli turistlerin oluşturduğu yayla turizmi yapılmaktadır. Tarihî ve doğal yapıları arasında, eskiden Rumların yaşadığı Armutdüzü Köyü’ndeki 3 Rum kilisesi, manastır harabeleri, Hüseyin Efendi Türbesi, kemer köprüler, Karşıyaka Camii ve doğal Türkiye haritası olan Şahin Kayası önemli yer alır.

YAYLACILIK

İlçede yaylacılık çok gelişmiş olmakla birlikte bölge halkı yaylaya, hayvan otlatmak için gitmenin yanı sıra temiz dağ havası alarak dinlenmek ve çeşitli yayla şenliklerine katılarak eğlenmek için de gitmektedir. Önceden yaylaya yürüyerek gidilirken, asfalt yolların yapılması ile artık otomobiller ile gidilebilmektedir. En ünlü yaylalarından bazıları Başyayla, Turnaobası, Kazankaya, Ağacalı, Karadoğa, Buları, Çakrak, Ağlıkkıranı, Güzlekderesi, Çıkrıkkapı, Karadaş, Gözelli, Tosuntepesi, Hırbirlik yaylalarıdır.

YEMEKLER

Tipik Karadeniz yemekleri gibi yeşillik ağırlıklı olarak sebzeler kullanılmaktadır. Pancar çorbası, pancar diblesi, pancar sarması, pezük diblesi, pezük kavurması, galdirik kızartması, hobcun, mendek çorbası, sakarca kızartması, merulcan turşusu, merulcan kavurması, sırgan yemeği, mantar kavurması, hamsi kızartması, hamsi buğlaması, hamsi böreği, hamsi tuzlusu, hamsili ekmek, guymak, fetir ekmeği, mısır ekmeği, pekmez yalaşı, hoşran kavurması, fasulye turşusu kavurması, kiraz tuzlusu kavurması, taflan tuzlusu kavurması, çileklik çorbası, sütlü kabak yemeği, ömeç, cırıtta gibi yemekler ağırlıklıdır.

ÖRF VE ADETLER

İlçe örf ve adet bakımından Giresun ili ile benzerlik göstermektedir. Kutsal ocak yerleri ziyaret edilmekte, adaklar adanmakta ve hastalara şifa dilenmektedir. Cenazelerde telkin verilmekte 7’nci, 40’ıncı ve 52’nci günlerde davet verilerek Kur’an-ı Kerim okutulmakta; Hıdırellez, Mayıs 7’si gibi şenlikler düzenlenmektedir.

Ünlü Mican Türküsü bu yörede yaşayan bir halk kahramanı olan Mican için yapılmış ve yüzyıllardır söylenir. Merulcan kavurması, kadayıf, güllaç, balık ve mantar salamurası yöreye özgü yemeklerdir. Ramazan ayında çocuklar dımbılçı denen gruplar halinde maniler eşliğinde evleri ziyaret edip hediyeler toplamaktadır.

Keşap ve yöresinde, il çevresinde olduğu gibi iğne oyası, şelek-sepet örmeciliği, semercilik, ağaç oymacılığı, el kilim ve halıcılığı, hartama ve tabanca süslemeleri önemli el sanatları arasındadır.

EĞİTİM

İlçede eğitim seviyesi yüksek olup, çevre il ve ilçelerden öğrencilerin kolaylıkla gelebilecekleri veya ikamet edebilecekleri bir Fen Lisesi mevcuttur. Ayrıca Giresun Üniversitesi’ne bağlı bir Meslek Yüksek Okulu bulunmaktadır. İnşaatı tamamlanan Turizm Fakültesi de 2019-2020 eğitim-öğretim yılı güz yarıyılında, Rekreasyon Yönetimi bölümüne öğrenci alarak lisans eğitim-öğretim faaliyetlerine başlamıştır. Fakülte bünyesinde 2 bölüm ve bu bölümlere ait 2 anabilim dalı bulunmaktadır.

GİYİM

Peştemal, kara lastik, yaşmak, yelek, entari, acem şalı yöresel otantik giysilerdir.